Του Γιώργου Ζαχαριουδάκη*
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα αν όχι το σημαντικότερο για τον τόπο μας είναι το ΝΕΡΟ.
Όμως νερό υπάρχει. Kι αυτό αποδεικνύεται από το βροχομετρικό δυναμικό της Κρήτης, το οποίο παρά τις χρονιές ανομβρίας παραμένει θετικό.
Αποδεικνύεται επίσης από τα πολλά εκατομμύρια κυβικών μέτρων νερού, που οδηγούνται ανεκμετάλλευτα προς τη θάλασσα.
Ομολογουμένως το πρόβλημα που λέγεται υδάτινοι πόροι και η διαχείριση τους, αφορά το σύνολο της περιφερειακής ενότητας Ηρακλείου κι όχι μόνο,
Νότο, Βορά, Ανατολή και Δύση.
Είναι ευθύνη όλων μας, αξιολογώντας τις ανάγκες του σήμερα αλλά και του αύριο, να κινηθούμε άμεσα προς τη δημιουργία υποδομών, που θα διασφαλίζουν την αγροτική παραγωγή, τον τουριστικό τομέα και πάνω από όλα τη ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Οι αριθμοί όμως είναι αμείλικτοι και μας κραυγάζουν ότι το νερό ΔΕ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ!!!
Το φράγμα της Φανερωμένης για να θεωρηθεί ως ολοκληρωμένο έργο, απαιτεί το φράγμα και την εκτροπή του Πλατύ ποταμού με τη διασύνδεση τους για να μην αδειάσει ποτέ ξανά.
Με μελέτες έτοιμες, με πάγια την απαίτηση του νότιου Ρεθύμνου που παραμένει διψασμένο και του συνόλου της Μεσαράς που δεν καλύπτεται από το υπάρχον υδατικό απόθεμα, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να χαθεί άλλος χρόνος.
Η περιφέρεια, οι δήμοι και η κοινωνία σύσσωμη πρέπει να θέσουν προς την κεντρική εξουσία, την πραγμάτωση αυτού του έργου ως ένα ζήτημα εκ των ουκ άνευ.
Το φράγμα της Πλακιώτισσας είναι ακόμα υπό κατασκευή…και είναι επιτακτική η ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών, νικώντας στα σημεία τη γραφειοκρατία και την έλλειψη κεντρικής πολιτικής βούλησης.
Και πάμε στον γίγαντα με τα γυάλινα πόδια, το φράγμα του Αποσελέμη.
Όταν τον προπερασμένο χειμώνα υπερχείλιζε και τα διθυραμβικά σχόλια έκαναν λόγω για επάρκεια νερού έως τρία χρόνια.
Τελικά ούτε ένα χρόνο ανομβρίας δεν έβγαλε καλά καλά, μιας και οι ανάγκες των τριών δήμων Ηράκλειο, Χερσόνησος και Άγιος Νικόλαος ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι απλά κολοσσιαίες.
Το γεγονός ότι οι γεωτρήσεις στους δήμους αυτούς δουλεύουν στο φουλ για να μειώσουν τις ποσότητες που αντλούν από το φράγμα, μαρτυράει το οριακό του θέματος.
Θα το πω απλά και καθαρά, η λύση δεν κρύβεται στην επέκταση του συγκεκριμένου φράγματος, ειδικά μελετώντας παράγοντες περιβαλλοντικούς, γεωλογικούς, σεισμολογικούς, τουριστικούς και φυσικά πρακτικούς, για παράδειγμα τις μεγάλες αποστάσεις των δικτύων και του κόστους μεταφοράς του νερού.
Μα πάνω από όλα μελετώντας τον παράγοντα ότι στο τέλος μιας μέτριας τουριστικής σεζόν το φράγμα είναι άδειο.
Το Ηράκλειο βέβαια κι εδώ είναι το περίεργο, χάνει μέσα από τα χέρια του από Γιόφυρο και Αλμυρό, πάνω από 300 εκατομμύρια κυβικά το χρόνο ,όταν περιμένει να μοιραστεί το νερό από ένα φράγμα χωρητικότητας 27.3 εκατομμυρίων κυβικών.
Προτάσεις έχουν υπάρξει και θα υπάρξουν κι άλλες προς συζήτηση και αναζήτηση λύσεων.
Υπάρχει προμελέτη από το 1965 για το φράγμα στο “Φαράγγι” στη δημοτική ενότητα τεμένους, ένα έργο που θα έλυνε πραγματικά το πρόβλημα της υδροδότησης του Ηρακλείου και της ύδρευσης – άρδευσης στην ευρύτερη περιοχή του πρώην δήμου Τεμένους.
Ένα φράγμα χωρητικότητας 27 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού και μόλις 10 χλμ από το Ηράκλειο.
Η άλλη λύση είναι να γίνουν μικρά φράγματα στις κοίτες του ποταμού με ελεγχόμενη ροή νερού. Ούτε να πλημμυρίζει το Ηράκλειο και να εμπλουτίζεται ο υδροφόρος ορίζοντας με μικρότερο κόστος ενός μεγάλου φράγματος.
Κατά τη γνώμη μου, το σύστημα με πολλαπλά μικρά φράγματα κι αποταμιευτήρες όπου ενδείκνυται, είναι το μοντέλο που ταιριάζει στη Κρήτη όπως έχει εφαρμοστεί με επιτυχία και στη Κύπρο με παρόμοια χαρακτηριστικά με τα δικά μας .
Επίσης πρέπει να επιλέξουμε τη διαδικασία της αφαλάτωσης ως κύρια μορφή βιωσιμότητας για το υδατικό μας δυναμικό, μιας κι έτσι μπορεί να γίνει και η πλήρης εκμετάλλευση του Αλμυρού ποταμού με τον τεράστιο όγκο νερού που διαθέτει και τα σημαντικά προβλήματα που μπορεί να λύσει.
Σε γενικά πλαίσια, η αφαλάτωση με την ενεργειακή συνδρομή των ΑΠΕ , μπορεί να γίνει η τελική λύση του προβλήματος , όπως έγινε και σε άλλες αναπτυγμένες χώρες, βλ. Ισπανία, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία κα. όπου η αφαλάτωση συνεπικουρούμενη με τη διαχείριση των επιφανειακών υδάτων λύνουν σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της λειψυδρίας.
Προτάσεις υπάρχουν, λύσεις υπάρχουν , στόχος όλων μας να τις διεκδικήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
Για ένα καλύτερο σήμερα κι ένα ακόμα καλύτερο αύριο!!!
*Γιώργος Ι. Ζαχαριουδάκης
Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος ΠΕ Ηρακλείου, με την παράταξη του Σπύρου Δανέλλη «Η Κρήτη μας Αλλιώς».